سی و سه پل اصفهان

شهر اصفهان با داشتن آثار تاریخی ارزشمند مختلف مانند کاخ چهلستون و داشتن صنایع دستی متنوع، در بین گردشگران و توریست های داخلی و خارجی شهرت پیدا کرده است. سی و سه پل اصفهان نیز یکی از همین آثار تاریخی و ارزشمند محسوب می شود.

این پل همواره از گذشته تا به امروز مورد تحسین بسیاری از صاحب نظران در دنیا قرار گرفته است. به طوری که پرسی سایکس سی و سه پل اصفهان را یکی از پل های درجه اول دنیا و شاردن آن را شاهکار معماری می داند.

در این مطلب تصمیم داریم به معرفی سی و سه پل اصفهان بپردازیم و تاریخچه و معماری آن را مورد بررسی قرار دهیم. با ما همراه باشید.

معرفی سی و سه پل اصفهان

سی و سه پل به عنوان یکی از مشهور ترین اماکن دیدنی شهر اصفهان شناخته می شود. به طور که بسیاری از ما این شهر زیبا را با همین پل می شناسیم. اگر چه امروز با خشک شدن آب زاینده رود، سی و سه پل دیگر حال و هوای گذشته را القا نمی کند. اما این پل هم چنان به عنوان یکی از نماد های شهر اصفهان به حساب می آید.

سی و سه پل در طول تاریخ با نام های مختلفی خوانده شده است که از مهم ترین آن ها می توانیم به پل شاه عباسی، پل الله وردی خان، پل جلفا، پل چهل چشمه و پل سی و سه چشمه اشاره کنیم.

سی و سه پل اصفهان با داشتن 33 دهانه، 295 متر طول و 14 متر عرض، با انعکاس تصویر پل در آب، زیبایی خاص و شگفت انگیزی را پدید می آورد.

سی و سه پل علاوه بر داشتن زیبایی مسحور کننده و منحصر به فرد خود، به عنوان طولانی ترین پل بر روی زاینده رود نیز شناخته می شود. این اثر در تاریخ 15 دی ماه سال 1310 با شماره ثبت 110 در فهرست آثار ملی ایران جای گرفته است.

پیترو دلاواله سی و سه پل اصفهان را چنین توصیف می کند:

«روی این رودخانه پلی وجود دارد که تمام آن از آجر ساخته شده و عرض آن از تمام پل های رم بیش تر است و طول آن حداقل سه تا چهار برابر آن پل ها می باشد. معماری این پل به طرز عجیبی صورت گرفته است و دو طرف آن طاق نما هایی وجود دارد که مردم از زیر و بالای آن عبور می کنند. آن چه بیش تر نظر ایشان را جلب می کند، راه رو های پل می باشد که تقریبا هم سطح قرار گرفته و زمزمه آب در طبقه زیرین پل به خصوص در تابستان های گرم بسیار خوش آیند است.»

سی و سه پل کجا است؟

سی و سه پل اصفهان در ابتدا خیابان چهار باغ از یک سو و ابتدای شمالی خیابان چهار باغ عباسی (میدان انقلاب) در دیگر سو واقع شده است. برای دسترسی می توانید از خودرو شخصی و یا وسایل نقلیه عمومی استفاده نمایید.

ایستگاه مترو سی و سه پل در فاصله چند قدمی پل قرار دارد. هم چنین ایستگاه اتوبوس میدان انقلاب در دیگر جانب پل واقع شده است. برای استفاده از خودرو شخصی، ترافیک منطقه در ساعات شلوغی را در نظر بگیرید.

بررسی تاریخچه سی و سه پل اصفهان

پل سی و سه پل که با نام پل الله وردی خان نیز شناخته می شود، قدمتی از دوران حکومت شاه عباس اول صفوی دارد. با نظارت و هزینه سردار معروف صفوی، الله وردی خان، بر روی زاینده رود، این پل ساخته شده است.

ساخت بنای سی و سه پل در سال 1008 هجری و در دوازدهمین سال سلطنت شاه عباس اول مطرح شد و در سال 1011، الله وردی خان اوندیلادزه گرجی مامور اتمام آن شد. معمار سی و سه پل نیز استاد حسین بنا اصفهانی بود که پسر او شاهکار هایی نظیر مسجد شیخ لطف الله را ساخته است.

شاعر زمان شاه عباس به نام شیخ علی نقی کمره ای در یکی از اشعار خود زمان ساخت پل را 1005 هجری عنوان نموده است.

در دوران حکومت شاه عباس، پلان اصلی شهر اصفهان، چهار باغ بود که از دو محور عمود به هم شکل می گرفت. سی و سه پل در امتداد یکی از این محور های اصلی واقع شده بود تا چهار باغ عباسی را به چهار باغ بالا، باغ هزار جریب، عباس آباد و محله جلفا متصل کند.

این پل در آن دوران از 40 دهانه تشکیل شده بود که با گذشت زمان و کشت درختان و انحراف آب برخی از دهانه های آن به متروکه تبدیل شد. در سال 1330 مصطفی خان مستوفی، شهردار اصفهان، زمین های اطراف پل را آزاد نمود و پس از باز کردن مجرای عبور آب، دیواری سنگی در سمت شمال پل بنا کرد که هم چنان بقایای آن به چشم می خورد.

در جلوی سی و سه پل مجسمه رضا شاه سوار بر اسب بر روی ستونی به ارتفاع 5 متر وجود داشت که امروزه اثری از آن مجسمه به چشم نمی خورد.

مراسم های تاریخی در سی و سه پل

سی و سه پل اصفهان در طول تاریخ، به عنوان محلی برای اجتماع شاعران، بزرگان، رجال و سایر مردم محسوب می شد و برگزاری جشن ها و مراسم های مختلفی در آن صورت می گرفت. برخی از این مراسم ها شامل موارد زیر می شود:

جشن آب پاشان یا آب ریزان: ریختن آب و گلاب بر روی یکدیگر در 13 تیر ماه
مراسم خاج شویان: مراسمی مخصوص ارامنه اصفهان در دوران صفویه
جشن نوروزی: هفت روز جشن نوروزی در دوران صفوی همراه با چراغانی و گل ریزان

بررسی معماری سی و سه پل اصفهان

سی و سه پل از حدود 300 متر طول و 14 متر عرض برخوردار شده است. برای ساخت این پل از مصالحی مانند سنگ، آجر، ملات ساروج و گچ استفاده شده است.

بر اساس نظر کارشناس زمین شناسی و میراث فرهنگی، پایه و فونداسیون این پل به گونه ای صورت گرفته است که رطوبت، دوام و استحکام آن را افزایش می دهد. به همین دلیل در دراز مدت آب به آن آسیبی وارد نکرده است.

در دو طرف پل طاق نما های سرپوشیده جلب توجه می کنند که از یک طرف به رودخانه و از طرفی دیگر به میان پل مشرف می باشند و باعث شده اند تا معبر باریک مسقفی در دو سوی پل ایجاد شود. پیاده رو پل از 99 طاقچه تشکیل شده است که در آن ها تابلو های نقاشی وجود داشتند. امروزه از آن ها هیچ اثری به چشم نمی خورد.

چرا 33 پل؟

نظریه های مختلف و متعددی در رابطه با عدد 33 وجود دارد که یکی از آن ها به ارتباط میان تبار گرجی الله وردی خان و الفبای 33 حرفی اشاره دارد. عده ای این نظریه را به طور کامل رد کرده اند. چرا که سی و سه پل در ابتدا 40 دهانه داشته است.

برخی دیگر از کارشناسان بر این باور اند که عدد 33 مربوط به آناهیتا، الهه آب می باشد و این پل در واقع نمادی از آناهیتا، الهه آب بوده است.

بهترین زمان بازدید از سی و سه پل

سی و سه پل بدون زاینده رود، جذابیت سابق خود را از دست داده است. به همین دلیل بهترین زمان بازدید از سی و سه پل اصفهان، هنگامی است که زاینده رو پر آب است و به شکوه همیشگی خود بازگشته است.

در ساعات روشنایی روز امکان بازدید از جزییات بیش تری وجود دارد و شب های سی و سه پل با نور پردازی فوق العاده چشم نواز، صفای دیگری دارد. با این حال اگر قصد عکاسی دارید، در روز می توانید عکس هایی متنوع تر و با کیفیت بهتری را به ثبت برسانید.

پرسش های متداول

سی و سه پل کجاست؟

سی و سه پل در ابتدا جنوبی خیابان چهار باغ بالا از یک سو و ابتدای شمالی خیابان چهار باغ عباسی (میدان انقلاب) در دیگر سو واقع شده است.

چرا سی و سه پل با این نام خوانده می شود؟

سی و سه پل از 33 دهانه تشکیل شده است. نظریه های مختلف و زیادی در مورد عدد 33 وجود دارند که یکی از آن ها به ارتباط میان تبار گرجی الله وردی خان و الفبای 33 حرفی گرجی اشاره دارد. برخی بر این باور هستند که عدد 33 مربوط به آناهیتا، الهه آب می باشد.

قدمت سی و سه پل به چه زمانی باز می گردد؟

ساخت بنای سی و سه پل اصفهان در سال 1008 هجری و در دوازدهمین سال سلطنت شاه عباس اول مطرح شد. در سال 1011، الله وردی خان اوندیلادزه گرجی مسئولیت اتمام آن را بر عهده گرفت.