خانه ملک تهران
با وجود شلوغی بازار بزرگ تهران، خانه ای تاریخی به نام خانه ملک جای گرفته است که می تواند برای ساعاتی سکوت و آرامش را به شما هدیه دهد. این مکان که با نام خانه حاج حسین آقا ملک نیز شناخته می شود، منزل یکی از واقفان بزرگ ایران می باشد که در بازار بین الحرمین واقع شده است.
پیش تر این خانه به عنوان کتابخانه و موزه ملی ملک مورد استفاده قرار می گرفت و اولین موزه وقفی ایران شمرده می شد.
گشت و گذار در کوچه و خیابان ها و بافت قدیمی شهر تهران، با داشتن حس و حال و صفایی اعجاب انگیز، شما را به بازدید از اماکن تاریخی به جا مانده از ادوار گذشته نیز دعوت می کند. خانه ملک نیز جزو همین دیدنی های تاریخی محسوب می شود که با داشتن معماری منحصر به فرد، شما را مجذوب زیبایی های خود خواهد کرد.
برای این که اطلاعات کاملی در مورد خانه ملک تهران به دست آورید، با من بیا در این مطلب تصمیم به معرفی آن دارد و در آخر شرایط بازدید از آن را برای شما شرح خواهد داد. با ما همراه باشید.
بیش تر با خانه ملک تهران آشنا شوید…
در صورتی که تا به حال گذرتان به بازار بین الحرمین تهران افتاده باشد و یا قصد خرید لوازم التحریر داشته و به راسته این صنف سری زده باشید، بدون تردید خانه ای تاریخی و قدیمی به چشمتان خورده است که چهار ستون سنگی در جلوی درب آن خود نمایی می کنند و کتیبه ای بر بالای سر در با نوشته «یا هو الملک حق المبین» توجه هر رهگذری را به خود جلب می نماید.
این خانه قدیمی و دوست داشتنی، اولین موزه وقفی ایران به شمار می آید که 150 سال از عمر آن می گذرد. خانه تاریخی و تماشایی ملک به حاج حسین آقا ملک، بزرگ ترین واقف تاریخ معاصر ایران تعلق داشته است که از پدر خود محمد کاظم، از تاجران سر شناس خراسان به ارث برده است.
حاج حسین آقا ملک دستیاری پدرش در اداره املاک خراسان را بر عهده داشت و در سفری که همراه او به شهر مشهد رفته بود، به راهنمایی یکی از دوستان پدر، با اشیای نفیس حرم رضوی آشناییت پیدا کرد.
سپس زمانی که در نیشابور نسخه ای از دیوان ابن یمین فریومدی، شاعر سده ششم هجری را به دست آورد، فکر ایجاد و بنیاد یک کتابخانه بزرگ در ذهن او جرقه زد! این کتابخانه در ابتدا در شهر مشهد برپا گردید و پس از آن به خانه کودکی حاج حسین آقا در بازار بین الحرمین انتقال داده شد.
حاج حسین آقا، در سال 1316، خانه پدری خود را به همراه تمامی اثاثیه و کتاب های موجود در آن، وقف آستان امام رضا (ع) کرد تا شعبه ای از کتابخانه مقدس رضویه باشد. آن چه که وقف شد، علاوه بر هزاران نسخه خطی نفیس و یا چاپ سنگی، فرش ها، لوستر ها، مبلمان و تابلو های نقاشی را نیز شامل می شد.
او از این لوازم و وسایل، به عنوان لوازم و تجملات زندگی شخصی استفاده می کرد. هم چنین مجموعه های تمبر، سکه، آثار لاکی و تابلو های نقاشی را در موقوفات خود به آستان امام رضا، گنجانده بود. این آثار در ابتدا، در کنار کتابخانه به نمایش گذاشته شدند و سپس هسته اولیه موزه ملک را شکل دادند.
خانه ملک شهر تهران که به عنوان بزرگ ترین مکان وقف شده فرهنگی در ایران شناخته می شود و نخستین موزه وقفی – خصوصی ایران و یکی از شش کتابخانه کشور در زمینه نسخه های خطی به شمار می آید، در سال 1376، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
اکنون نیز این خانه یکی از مراکز وابسته به موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک می باشد و زیر نظر همان اداره می گردد. پس از درگذشت حاج حسین آقا ملک، کتابخانه و موزه تا چند سال در این خانه هم چنان به فعالیت خود ادامه دادند و سپس این مجموعه در سال 1375 به قطعه زمینی واقع در محوطه تاریخی باغ ملی تهران انتقال داده شده که توسط شخص حاج حسین آقا ملک خریداری شده و برای ساخت و ایجاد کتابخانه و موزه اختصاص یافته بود.
در حال حاضر، این مکان محل موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک می باشد و به عنوان یکی از دیدنی های شهر تهران، میزبان افرادی است که به فرهنگ و تاریخ علاقه دارند و در سفر به تهران، برای تماشای مجموعه های نفیس آن زمانی را اختصاص می دهند.
آشنایی با معماری خانه ملک
پس از این که حاج حسین آقا ملک تصمیم گرفت تا خانه پدری خود را به کتابخانه و موزه مبدل سازد، در معماری آن تغییراتی را ایجاد نمود. او با تخریب بخش اندرونی، ساختمان کتابخانه ملک را در سه طبقه ایجاد کرد که به کتابخانه و مکان مراجعه پژوهشگران اختصاص داده شد.
بخش غربی نیز به منظور محلی برای زندگی خصوصی حاج حسین آقا ملک و خانواده ایشان مورد استفاده قرار می گرفت. علاوه بر این، در زندگینامه ایشان نیز از زورخانه ای پیوسته به خانه صحبت شده است که به پدرش حاج محمد کاظم ملک التجار تعلق داشته است. این احتمال وجود دارد که هم زمان با ساخت بنای کتابخانه، این محل نیز تخریب شده باشد.
به طور کلی معماری خانه ملک تهران از تلفیق هنر ایرانی و اروپایی می باشد. این خانه در مجموع 2500 متر مربع مساحت دارد و شامل دو بخش اندرونی و بیرونی می شود که به ترتیب در جبهه های شرقی و غربی قرار گرفته اند.
اتاق ها و فضا های گسترده و بزرگ و کوچک خصوصی، پذیرایی، آب انبار و سرداب، زیر زمین ها، آشپزخانه، تالار مطالعه و پژوهش و مخازن قدیم کتاب ها و نسخه های خطی، بخش ها و قسمت های مختلف این خانه زیبا و قدیمی را تشکیل می دهند.
تزیینات هنری و معماری متعددی برای زیبا تر شدن این خانه مورد استفاده قرار گرفته است. چنان چه آجرکاری با تلفیقی از هنر سنتی ایران و معماری اروپایی جلوه گری می کند. کاشی کاری، حجاری، گچ بری، منبت کاری، تزیینات چوبی، دیوار پوش های قاجاری و تزیینات فلزی از دیگر آرایه های معماری خانه تاریخی ملک به حساب می آیند.
آدرس خانه ملک تهران کجا است؟
خانه ملک در بازار بزرگ تهران واقع شده است. این خانه تاریخی و زیبا میان دو مسجد امام (مسجد شاه سابق) و مسجد جامع قرار دارد.
چگونه به خانه ملک برویم؟
امکان دسترسی و بازدید از خانه تاریخی و کهنسال ملک از دو مسیر میسر می باشد. مسیر اول از خیابان 15 خرداد (بازار بزرگ تهران) و پله های نوروز خان و مسیر دوم از خیابان 15 خرداد و مسجد امام بازار می باشد.
شرایط و قوانین بازدید از خانه ملک
برای بازدید از خانه تاریخی و تماشایی ملک، مجبور به رعایت قوانین خاصی نمی باشید. اما ساعات بازدید از خانه حاج حسین آقا ملک در روز های شنبه تا چهار شنبه از ساعت 9 صبح لغایت 4 بعد از ظهر می باشد.
البته تور های تهران گردی می توانند از طریق هماهنگی قبلی با کتابخانه و موزه ملی ملک، در روز های جمعه از ساعت 9 صبح الی 4 بعد از ظهر از این خانه تاریخی دیدن نمایند.
در صورتی که شما هم خاطره و یا اطلاعاتی در رابطه با خانه ملک تهران دارید، می توانید آن را در انتهای این مطلب با دیگر کاربران با من بیا به اشتراک بگذارید.
پرسش های متداول
خانه ملک کجا است؟
خانه ملک تهران در بازار بین الحرمین تهران و بین دو مسجد امام (مسجد شاه سابق) و مسجد جامع واقع شده است.
مسیر دسترسی به خانه ملک به چه صورت است؟
امکان دسترسی و بازدید از خانه تاریخی و کهنسال ملک از دو مسیر میسر می باشد. مسیر اول از خیابان 15 خرداد (بازار بزرگ تهران) و پله های نوروز خان و مسیر دوم از خیابان 15 خرداد و مسجد امام بازار می باشد.
ساعت بازید از خانه ملک تهران چه وقت می باشد؟
ساعات بازدید از خانه حاج حسین آقا ملک در روز های شنبه تا چهار شنبه از ساعت 9 صبح لغایت 4 بعد از ظهر می باشد. البته تور های تهران گردی می توانند با هماهنگی قبلی با کتابخانه و موزه ملی ملک، در روز های جمعه از ساعت 9 صبح الی 4 بعد از ظهر از این خانه تاریخی دیدن نمایند.
خانه ملک به کسی تعلق دارد؟
خانه ملک متعلق به حاج حسین آقا ملک، واقف و بنیان گذار کتابخانه و موزه ملی ملک می باشد.
