امامزاده صالح (ع) تهران
اگر در حوالی تجریش در حال گشت و گذار هستید و به دنبال مجالی برای آرامش در میان شلوغی های شمال شهر بودید، حتما به امامزاده صالح (ع) سری بزنید. این امامزاده یکی از دیدنی های تهران به شمار می آید که در میان امامزاده های پایتخت، جایگاه ویژه ای دارد.
همه ما هنگامی که در انبوه دغدغه های شهری گم می شویم، به دنبال یک مامن آرامش می گردیم تا بتوانیم دقایقی را با خود تنها باشیم. امامزاده صالح (ع) از همان مکان های پر از آرامش می باشد که می تواند شما را برای دقایقی از تمامی شلوغی ها و دغدغه های دور نگه دارد و آسایش خاطری را به شما هدیه دهد.
برای این که بیش تر با این مکان روحانی و پر از آرامش آشنا شوید، با من بیا در ادامه به معرفی آن پرداخته است. با ما همراه باشید.
امامزاده صالح (ع) کجا است؟
امامزاده صالح (ع) در منطقه ای خوش آب و هوا، انتهای خیابان ولیعصر، در ضلع جنوب شرقی میدان تجریش و در مجاورت بازار تجریش واقع شده است. این زیارتگاه تاریخی در واقع آرامگاه یکی از برادران امام رضا (ع) و از محبوب ترین زیارتگاه های شمیرانات به حساب می آید.
برای رسیدن به فضای دلنشین و معنوی امامزاده صالح (ع) باید از میان بازار تجریش تهران و فضای سرشار از عطر و رنگ آن عبور کنید. در انتهای این ابزار معروف، منظره گنبد و گلدسته حرم خود نمایی می کند و زائران به سوی خود می خواند.
دسترسی به امامزاده صالح (ع) با خودرو
دسترسی به امامزاده صالح (ع) تهران به وسیله خودرو شخصی امکان پذیر می باشد. مسیر رسیدن به امامزاده صالح (ع) با خودرو، از دو خیابان ولیعصر و شریعتی فراهم شده است. زائران می توانند از طریق خیابان ولیعصر خود را به میدان تجریش برسانند و یا از طریق مسیر خیابان شریعتی، میدان قدس و خیابان شهرداری به میدان تجریش دسترسی پیدا کنند.
زائرانی که با خودرو شخصی به امامزاده مراجعه می کنند، می توانند از پارکینگ طبقاتی که در جنوب امامزاده صالح (ع)، خروجی خیابان شهید دربندی واقع شده است، استفاده نمایند. پس از چند متر رانندگی در این خیابان، خروجی اول در سمت چپ آن ها را به سمت ورودی پارکینگ هدایت می کند.
دسترسی به امامزاده صالح (ع) با وسایل نقلیه عمومی
امکان دسترسی به امامزاده صالح (ع) با مترو نیز فراهم شده است. زائران باید سوار خط یک مترو تهران (کهریزک – تجریش) شده و در ایستگاه آخر یعنی تجریش پیاده شوند. این ایستگاه در میدان قدس قرار دارد. صحن امامزاده در انتهای غربی بازار تجریش واقع شده است. درب های شمالی و شرفی امامزاده صالح (ع) به بازار تجریش باز می شوند.
استفاده از اتوبوس بی آر تی خط (راه آهن – تجریش) از دیگر راه های دسترسی به امامزاده صالح (ع) می باشد. درب غربی امامزاده رو به پایانه اتوبوس های داخل شهری باز می شود.
درباره امامزاده صالح (ع)
نسبت امامزاده صالح (ع)
در مورد نسبت امامزاده صالح (ع) نظرات مختلفی وجود دارد. برخی بر این باور هستند که ایشان از نوادگان امام موسی کاظم (ع) می باشد و فرزند بلافصل ایشان محسوب نمی شود. برخی دیگر معتقدند که امامزاده صالح (ع) برادر حضرت معصومه (س) می باشد.
معتبر ترین روایت برای نسبت امامزاده صالح (ع)، نظری است که بر اساس اسناد تاریخی چون ریاض الانساب، کنز الانساب، حیات الامام موسی بن جعفر (ع)، مراقد المعارف، ناسخ التواریخ، انوار المشعشعین، منتخب التواریخ، آثار تاریخی تهران و جغرافیای تاریخی شمیران بیان می شود. بر اساس این قول مشهور، می توان گفت که ایشان فرزند بلافصل امام هفتم شیعیان (حضرت امام موسی الکاظم (ع))، برادر امام رضا (ع)، از جمله سادات عالی رتبه و از امامزادگان صحیح النسب می باشد.
روایت های شهادت امامزاده صالح (ع)
در مورد شهادت امامزاده صالح (ع) نیز روایات مختلفی نقل شده است. در روایتی این چنین بیان می شود که ایشان برای یاری امام رضا (ع) با 100 تن از پیروان خود از مدینه به سمت ایران حرکت کرد. این کاروان در مسیر و در منطقه ساوجبلاغ مورد حمله قرار گرفت. حضرت صالح بن موسی الکاظم (ع) در این درگیری به شهادت رسید. پیکر ایشان به منطقه تجریش انتقال داده و همان جا به خاک سپرده شد.
در روایت دوم چنین نقل شده است که امامزاده دیگری با نسب امامزاده صالح (ع) در اردبیل وجود داشته و ایشان در اردبیل زندگی می کرده است. پس از شهادت، سر حضرت را برای حاکم ری فرستادند و دوست داران اهل بیت این سر را در روستایی نزدیک ری یا همان تجریش به خاک سپردند. به همین دلیل، برخی می گویند که تن امامزاده صالح (ع) در اردبیل و سر ایشان در تجریش دفن شده است.
روایت سوم در مورد نحوه شهادت امامزاده صالح (ع) این گونه می باشد که حضرت صالح ابن موسی (ع) با شنیدن خبر ولیعهدی امام رضا (ع) در اواخر قرن دوم هجری قمری از عراق به سمت ایران حرکت کرد. ایشان از سمت «کره رود» به سمت شمیرانات در حرکت بودند که با رسیدن به موضع تجریش در باغ گلشن، زیر درخت چنار بزرگ، در فاصله ای کوتاه از یک چشمه، به دست فردی به نام حسن بهبهانی شهید شدند. اهالی مومن تجریش به احترام ائمه برای ایشان در همان نقطه مرقد و بارگاهی را بنا نمودند که در طول زمان، باعث به وجود آمدن خیر و برکت برای اهالی شد.
مسئولان و متولیان امامزاده صالح (ع)، پنجم ذی القعده را به عنوان روز برگذاشت این امامزاده تعیین کرده اند و هر ساله مراسمی در این روز برگزار می نمایند.
بررسی تاریخچه امامزاده صالح تهران
امامزاده صالح (ع) به دلیل داشتن نسبت ویژه با ائمه اطهار و قدمت تاریخی بالا در میان سایر زیارتگاه های تهران، جایگاه ویژه ای دارد و از مکان های تاریخی تجریش به شمار می آید. بنای اصلی، بقعه و بارگاه امامزاده صالح (ع) در سده پنجم هجری قمری ساخته شده است. البته این بنای اولیه در جریان حملات مغول به شهر ری و در حدود سال 617 هجری قمری ویران شد.
با در نظر گرفتن نشانه های تاریخی که در اطراف بقعه امامزاده صالح (ع) مانند سنگ قبر های عهد مغول وجود دارد، می توان گفت قدمت این آرامگاه به قرن هفت و یا هشت هجری قمری و دوره ایلخانی باز می گردد. در سال 700 هجری قمری، «غازان خان» بنای امامزاده را احیا و بازسازی نمود. بعد از دوره ایلخانان، در دوره صفویه و قاجاریه نیز بخش هایی به اصل بقعه امامزاده صالح (ع) اضافه گردید.
در دوران قاجار بخش وسعی از اطراف حرم امامزاده صالح (ع)، برای قبرستان در نظر گرفته شد و بیش از 150 نفر از افراد مشهور همان دوران، در این قبرستان دفن شدند. کتیبه ای بر سر در ایوان رواق شمالی حرم مطهر وجود داشت که بر روی آن مطالبی به خط نستعلیق گچ بری شده بود. بر اساس این کتیبه نقاشی های ظریف و مقرنس کاری های استادانه داخل حرم در سال 1210 هجری قمری و در زمان هلاکو میرزا ملقب به بهادر خان (فرزند فتحعلی شاه قاجار) اجرا شده اند. متاسفانه امروزه اثری از این کتیبه به جا نمانده است.
در سال 1210 هجری قمری، شجاع السلطنه که فرزند دیگر فتحعلی شاه بود، املاک بسیاری را وقف امامزاده صالح (ع) نمود. حمام و مسجد در شمال بقعه و زمین های کشاورزی جعفر آباد دربند از جمله موقوفات این فرد می باشد. حسین قلی خان، برادر فتحعلی شاه قاجار نیز قالی بزرگی را وقت امامزاده نمود.
میرزا سعید خان انصاری، وزیر امور خارجه دوره ناصر الدین شاه، ضریحی وقف امامزاده صالح (ع) کرد. به دستور ایشان ضریح چوبی داخل ضریح دیگری قرار داده شد. ضریح چوبی قدیمی حرم به سبک خانه بندی خراطی شده بود. اما ضریح جدید در وجه جنوبی جنس چوب و در سه وجه دیگر از جنس نقره ساخته شده بود. امروزه این ضریح نیز تعویض شده است. ضریح امروزی با نقره و کتیبه های آب طلا مزین شده است و تاریخی که به روی آن دیده می شود، سال 1397 را نشان می دهد.
قدمت ساخت اولیه گنبد کاشی حرم امامزاده صالح (ع) به دوران حکومت قاجاریان باز می گردد. در سال 1323 هجری شمسی مجدد حرم امامزاده توسط مرحوم «حسن فداکار» تعمیر و کاشی کاری شد. هم چنین این فرد در سال 1338 که آخرین سال عمر وی بود، با هزینه شخصی، گنبد و بقعه امامزاده صالح (ع) را مورد مرمت قرار داد.
از مهم ترین اقداماتی که در دوران پهلوی برای امامزاده صالح (ع) صورت گرفت، می توانیم به احداث سالن برگزاری مراسم عزاداری، سرویس بهداشتی، ایوان شمالی و تجدید کاشی کاری گنبد اشاره کنیم.
پس از سیل مخرب که در تجریش و در سال 1366 به راه افتاد، بنای امامزاده صالح (ع) دچار آسیب دیدگی جدی شد. به همین خاطر، با در نظر گرفتن افزایش زائران، در سال 1374 طرح توسعه و بازسازی آرامگاه در دست اقدام قرار گرفت.
از اقدامات صورت گرفته در این طرح می توانیم به خریداری املاک شرق، غرب و جنوب امامزاده، تخریب مقابر صحن قدیمی، اتصال پارکینگ و پایانه مسافربری به حرم، احداث ورودی اصلی امامزاده در ضلع غربی، هم تراز کردن صحن های مختلف، احداث ایوان جنوبی و غربی، توسعه شبستان جنوبی در دو طبقه، ساخت کتابخانه، بهداری، آشپزخانه و سرویس بهداشتی جدید اشاره کنیم.
در دهه80 تغییراتی در بنای امامزاده صالح (ع) ایجاد شد. متاسفانه به دلیل این تغییرات، بخش عمده بنای تاریخی امامزاده صالح (ع) از بین رفت که موجب نارضایتی سازمان میراث فرهنگی شد. در این تغییرات، یک گنبد بلند از جنس بتن و دو مناره، بر روی گنبد قدیمی ساخته شدند. امروزه تنها قسمت های به جا مانده از ساختمان قدیمی، بخش های داخل گنبد خانه شبستان شمالی می باشند.
در دهه های اخیر، به خاک سپردن افراد مشهوری نظیر دکتر مجید شهریاری (دانشمند هسته ای، شهید ترور)، طاهره صفار زاده (شاعر، پژوهشگر و مترجم قرآنی)، دکتر فخری زاده (دانشمند هسته ای، شهید ترور)، پنج تن از شهدای گمنام جنگ تحمیلی، 9 تن از نخبگان شهید سانحه هواپیمای اوکراینی (معصومه قوی، مهدیه قوی، پریناز قادر پناه، ایمان قادر پناه، محمد حسین اسدی لاری، زینب اسدی لاری، دکتر محمد امین جبلی، مهندس محمد مهدی الیاسی و فاطمه محمودی) در محوطه امامزاده صالح (ع) انجام گرفته است.
بررسی معماری بنای امامزاده صالح (ع) تهران
پس از این که فضای خیابانی منطقه تجریش تغییر کند، محوطه امامزاده صالح (ع) همانند سایر زیارتگاه های ایران، منطقه ای کاملا محصور بود. اما امروزه ظاهر آن تغییر کرده و از حصار دیوار ها درآمده است. نقاشی های زیبای دوره قاجار در داخل حرم امامزاده صالح (ع) خود نمایی می کنند. بنای بقعه امامزاده صالح (ع)، ساختمان چهار گوشی بزرگ و محکم با دیوار های قطور می باشد که فضای درونی آن بالغ بر 6.5 مترم ربع مساحت دارد.
بنای آرامگاه امامزاده صالح (ع)، از نظر تناسب طاق های داخل حرم و شکل ساختمان در دسته آثار ممتاز به جا مانده از دوران قاجار قرار می گیرد. البته از بنای قدیمی و تزیینات داخلی حرم چندان چیزی به جا نمانده است و شکل امروزی امامزاده نتیجه تغییرات کلی در دهه های اخیر می باشد.
مساحت بارگاه و صحن امامزاده صالح (ع) در حال حاضر به حدود 3 هزار متر مربع می رسد. در قسمت شمالی صحن، مسجدی با مساحت100 متر مربع دیده می شود که جزو موقوفات به حساب می آید. فضای داخلی امامزاده صالح (ع) از چهار رواق تشکیل شده است. دو رواق به آقایان و دو رواق به خانم ها اختصاص داده شده است.
آیینه کاری داخل امامزاده در دو دهه گذشته انجام گرفته است. درب هایی که رواق ها را به حرم اتصال می دهد، منبت کاری شده اند. بنای امامزاده صالح (ع) در 28 فروردین ساب 1351 با شماره 909 در فهرست آثار ملی ایران، به ثبت رسید.
سرداب امامزاده صالح (ع) یا رواق معصومیه
مقبره اصلی امامزاده صالح (ع)، همانند بسیاری از بقعه های متبرکه دیگر، در زیر زمین یا همان سرداب واقع شده است. مسیر دسترسی به سرداب سال ها مسدود شده بود. اما 30 سال پیش، فردی کهنسال، این مسیر را به خادمین حرم نشان داد.
پس از بررسی های کارشناسی مسیر سرداب حرم امامزاده صالح (ع) شناسایی و مورد بازسازی قرار گرفت. به دلیل آسیب شدید در این بخش، حرم تا پایان یافتن عملیات مرمت و بازسازی تعطیل شد.
امکان وارد شدن به سرداب حرم امامزاده صالح (ع)، برای عموم میسر نمی باشد. مسیر ورودی سرداب پلکانی در گوشه صحن قرار دارد. این پلکان به شبستان رضوی و سپس شبستان حضرت معصومه (س) راه پیدا می کند. پس از پلکان راهرو آیینه کاری شده با عرض یک متر و طول چهار متر به چشم می خورد. این راهرو بعد از پنج پله مرمرین به سرداب منتهی می شود. سرداب حرم امامزاده صالح (ع) یک زیر زمین به وسعت 16 متر مربع می باشد.
دیوار های سرداب امامزاده صالح (ع) به وسیله سنگ مرمر یشمی پوشانده شده اند و مقبره در مرکز آن واقع شده است. بالای دیوار ها، کاشی کاری های زیبایی خود نمایی می کنند. قبر سفید رنگ حضرت صالح بن موسی (ع)، با عرض یک متر و طول دو متر و با داشتن یک متر ارتفاع، در وسط سرداب به چشم می خورد.
امکانات رفاهی امامزاده صالح تجریش
حرم امامزاده صالح (ع) از محبوبیت بالای در بین شیعیان و به ویژه اهالی تهران برخوردار شده است. کتابخانه، دارالقرآن، کتاب فروشی و پارکینگ از امکانات این مجموعه زیارتی هستند. ضمن این که چندین ویلچر در ورودی های حرم موجود می باشد که افراد امکان امانت گرفتن آن ها را برای تردد در صحن دارند.
چنار کهنسال محوطه امامزاده صالح (ع)
در گذشته چنار کهنسال و قطور تجریش در میان حیاط امامزاده صالح (ع) توجه بسیاری را به خود جلب می کرد. محیط این درخت 15 متر بود که خود به تنهایی از آثار تاریخی و طبیعی تهران به شمار می آمد. در روایت شهادت امامزاده صالح (ع) از قنات پر آب چشمه سار و این درخت نام برده شده است. توصیف این چنار کهنسال در سفرنامه جهان گردان مشهور دنیا نیز دیده می شود.
«مارکوپولو» حدود 700 سال پیش در سفرنامه خود از چنار امامزاده صالح (ع) یاد کرده است. هم چنین «پولاک» در صفحه 75 سفرنامه خود این چنین نوشته است:
«چنار فوق العاده کهنی در قریه تجریش از مهم ترین نمونه های این درخت در جهان شمرده می شود.»
«گیوم آنتوان اولیویه» از جهانگردان فرانسوی بود که در زمان آغا محمد خان سفری به تهران داشت. او در مورد چنار بزرگ امامزاده صالح (ع) این گونه می نویسد:
«چنار در اسفل ساقه، شکل مخروطی داشت و چنان معلوم بود که موجب استحکام و دوام شده و کلفتی آن در جوار زمین، هفتاد قدم به شمار می آمد. هر قدم دوازده اصبع است و بیست و سه قدم و چند، قطر دایره آن می شود. ساقه و شاخه های آن بی عیب و سالم بودند. چوب های شاخه های اصلی آن به نظر بهتر و نسج الیافش بیش تر از ساقه آن بود.»
مادام «دیولافوا» باستان شناسی فرانسوی بود که در سال 1881 سفری به ایران داشت. وی در سفرنامه خود چنار امامزاده صالح (ع) را این گونه توصیف می نماید:
«در مسجد تجریش چنار عجیب و غریبی است که کم تر نظیر آن در دنیا پیدا می شود. قطر فوق العاده آن را نمی توان دقیقا با رقم معین کرد. تقریبا محیط آن به 15 متر می رسد. هر یک از شاخه های آن مانند تنه درخت کهنسالی در بالای بنای مسجد و سایر اطراف سر به آسمان کشیده است. این درخت عده کثیری را در سایه خود پناه می دهد. مومنان در زیر آن نماز می خوانند. مکتب دار، اطفال را در آن جا جمع کرده درس می دهد. قهوه چی سماور و استکان و لوازم خود را در درون آن قرار داده است. سقا هم کوزه های پر آب خود را در گوشه ای از تنه گذارده است.»
دو قنات در محوطه امامزاده صالح (ع) بوده اند که آب آن ها به مصرف خانه های جنوبی امامزاده می رسید و دلیل رویش و قوت چنار قدیمی شهر بود. این قنات ها با گذشت زمان خشک شدند و حیات چنار در معرض خطر قرار گرفت. روزی چنار به دلایل نا معلوم آتش گرفت. اهالی آتش را خاموش کردند و با رسیدگی در تلاش بودند تا جان دوباره به این درخت کهنسال بدهند.
متاسفانه پس از تغییر شکل میدان تجریش و ایجاد فضا های جدید، هر آن چیزی که از درخت چنار امامزاده صالح (ع) باقی مانده بود، توسط شهرداری قطع شد. این کار در آن زمان اعتراض اهالی رسانه و افکار عمومی را در پی داشت. چرا که چنار کهنسال امامزاده صالح (ع) در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده بود و از ارزش تاریخی بسیار بالایی برخوردار شده بود.
امامزاده صالح (ع) تا چه ساعتی باز است؟
درب های حرم امامزاده صالح (ع) تجریش، همه روزی از ساعت 8 صبح تا 12 شب به روی زائرین باز می باشد. در روایت برای زیارت این امامزاده زمان و روز خاصی مطرح نشده است. البته برخی روز چهارشنبه (روز زیارتی امام موسی الکاظم (ع)) را برای زیارت و ادای نذر بهتر می دانند.
زیارتنامه امامزاده صالح (ع)
« السَّلامُ عَلَیکَ اَیُّهَا السَّیِّدُ الزَّکِیُّ، اَلطّاهِرُ الوَلِیُّ، وَالدّاعِی الحَفِیُّ؛ اَشهَدُ اَنَّکَ قُلتَ حَقّاً، حَقّاً، وَنَطَقتَ حَقّاً وَصِدقاً، وَدَعوتَ اِلی مَولایَ وَمَولاکَ، عَلانِیَةً وَسِرًّا، فازَ مُتَّبِعُکَ، وَنَجا مُصَدِّقُکَ، وَخابَ وَخَسِرَ مُکَذِّبُکَ، وَالمُتَخَلِّفُ عَنکَ، اَشهَد لی بِهذهِ الشَّهادَةِ، لِاَکونَ مَنَ الفائِزینَ بِمَعرِفَتِکَ وَطاعَتِکَ، وَتَصدیقِکَ وَاتِّباعَکَ، وَالسَّلامُ عَلَیکَ یا سَیِّدی وَابنَ سَیِّدی. اَنتَ بابُ اللهِ المُؤتی مَنهُ، وَالمَأخوذُ عَنهُ، اَتَیتُکَ زائِراً، وَحاجاتی لَکَ مُستَودِعةً، وَها اَنَا ذا اَستَودِعُکَ دینی وَاَمانَتی، وَخَواتیمَ عَمَلی، وَجَوامِعَ اَمَلی اِلی مُنتَهی اَجَلی، وَالسَّلامُ عَلَیکَ وَ رَحمَةُ اللهِ وَبَرَکاتُه.
سلام بر تو ای آقای پاک و پاکیزه و سرور من و ای دعوت کننده (به حق) به مهربانی، گواهی دهم که تو حق گفتی و به حق و راستی سخن کردی و (مردم را) آشکارا و نهان به سوی مولای من و مولای خودت دعوت فرمودی. رستگار شد پیروی تو و نجات یافت تصدیق کننده ات و نومید و زیانکار شد تکذیب کننده ات و آن کس که با تو مخالفت کرد. گواه باش برای من این گواهی را تا من به وسیله معرفت و اطاعت تو و تصدیق و پیروی کردنت از زمره رستگاران باشم و سلام بر تو ای آقای من و ای فرزند آقای من. تویی درگاه خدا که از آن درآیند و (معالم دین را) از آن بگیرند. آمده ام به درگاهت برای زیارت و حاجت های خود را به تو سپرده ام و من اکنون به تو می سپارم دینم و امانتم و سرانجام کار هایم و همه آرزو هایم را تا پایان عمرم و بر تو باد سلام و رحمت خدا و برکاتش.»
دیدنی های اطراف امامزاده صالح (ع) تهران
بازار تجریش
بازار تجریش تهران، در شرق امامزاده صالح (ع) واقع شده است. این بازار سر پوشیده و جذاب از معروف ترین بازار های قدیمی تهران به حساب می آید. انواع کالا ها مانند خوراکی های تازه، خشکبار، ادویه، ترشی، ظروف مسی، ساعت، طلا، لوازم الکترونیک، پارچه، عروسک، کتاب، کیف و کفش، لباس و انواع صنایع دستی، گوشه و کنار ایران در بازار تجریش برای فروش آماده شده اند.
علاوه بر مغازه های متعدد، چندین مرکز خرید و پاساژ در مجاورت بازار تجریش فعالیت دارند. پاساژ قائم در شمال بازار سنتی، از مراکز خرید معروف تجریش به شمار می آید. این پاساژ در 6 طبقه ساخته شده است و کالا هایی مانند طلا، نقره، ساعت، کیف، لوازم آشپزخانه و صنایع دستی در آن به فروش می رسند.
موزه موسیقی
موزه موسیقی تهران، تقریبا یک کیلو متر با امامزاده صالح (ع) فاصله دارد و در جهت جنوبی آن قرار گرفته است. این موزه بنایی سه طبقه با زیر بنای 1400 متر مربعی می باشد.
در موزه موسیقی حدود 240 ساز از 200 نوع مختلف به نمایش گذاشته شده اند. سالن نمایش ساز ها، گنجینه موزه، آرشیو صوتی و تصویری، کتابخانه تخصصی، کارگاه نمایش مراحل ساخت ساز، انبار، مخزن محصولات مکتوب، کافی شاپ و بخش سمعی و بصری از بخش های مختلف این مرکز فرهنگی با ارزش به شمار می آیند.
مجموعه کاخ سعد آباد
مجموعه کاخ سعد آباد، حدود سه کیلو متر با امامزاده صالح (ع) فاصله دارد. این مجموعه در گذشته به عنوان اقامتگاه ییلاقی توسط پادشاهان قاجار و پهلوی مورد استفاده قرار می گرفته است. امروزه این کاخ به عنوان یکی از مهم ترین مراکز تاریخی و فرهنگی به حساب می آید. مجموعه تاریخی سعد آباد در زمینی به مساحت 300 هکتار ساخته شده است. آثار هنر معماری اروپایی و اصیل ایرانی در پیکر عمارت ها و کاخ های مجموعه خود نمایی می کنند.
پس از انقلاب اسلامی کاخ های مختلف سعد آباد تغییر کاربری دادند و تعدادی از آن ها به موزه تبدیل شدند. چندین کاخ موزه، موزه آلبوم ها و اسناد سلطنتی، موزه آشپزخانه سلطنتی، موزه برادران امیدوار، موزه آب، موزه اتومبیل های سلطنتی، موزه مردم شناسی، موزه هنر های زیبا، موزه استاد فرشچیان، موزه نظامی، موزه سلاح های دربار و… بخشی از مجموعه تاریخی فرهنگی سعد آباد را در بر گرفته اند.
موزه زمان
موزه زمان، تنها سه کیلو متر دور از امامزاده صالح (ع) تجریش واقع شده است. موزه زمان زعفرانیه، اولین موزه ابزار سنجش و نمایش زمان در ایران می باشد. در این مرکز فرهنگی انواع و اقسام ساعت های قدیمی ایرانی و خارجی نگهداری و معرفی می شوند.
ساعت مشاهیر ایرانی مانند «پروفسور محمود حسابی» و ساعت آفتابی ناصرالدین شاه جزو مجموعه ارزشمند این موزه می باشند. تماشای معماری بنای این موزه و ساعت های ابتدایی مانند ساعت شنی، ساعت شمعی، ساعت طنابی و ساعت روغنی جذابیت های خاص خود را دارد.
باغ فردوس
باغ فردوس، یکی از باغ های متعدد به جا مانده از دوران قاجار می باشد که یک کیلو متر با حرم امامزاده صالح (ع) فاصله دارد. باغ موزه فردوس، باغ معبری و موزه سینما از دیگر نام های این جاذبه گردشگری می باشند.
باغ فردوس با داشتن حدود 20 هزار متر مربع مساحت، در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. موزه سینما در سال 1381 به این باغ انتقال پیدا کرد. تالار آغازگران، تالار معاصران، تالار بین الملل، تالار نام آوران، بخش سینمای کودک و نوجوان، بخش سینمای دفاع مقدس، تماشاخانه و بخش صدا و دوبله از بخش های دیدنی این موزه به حساب می آیند.
دربند
دربند در فاصله ای 4 کیلو متر از آرامگاه امامزاده صالح (ع) تهران واقع شده است و از دهکده های قدیمی شمیران و شمال تهران به شمار می آید. این منطقه عالی و خوش آب و هوا، از مکان های تفریحی طبیعی پایتخت به حساب می آید. پیاده روی در کنار جویبار، تماشای آبشار، کوهنوردی و تله سیژ سواری از تفریحات این جاذبه طبیعی به حساب می آیند.
فعالیت رستوران ها، کافه ها و چایخانه های متعدد و با کیفیت و حضور دست فروشانی که خوراکی های خیابانی مانند لواشک، ترشک، باقالی پخته، لبو و بلال را به فروش می رسانند، جذابیت این منطقه را دو چندان کرده اند.
در صورتی که تا کنون از امامزاده صالح (ع) تجریش دیدن کرده اید و خاطره و اطلاعاتی دیگر در مورد آن دارید، می توانید در انتهای این مطلب با دیگر مخاطبان با من بیا به اشتراک بگذارید.
پرسش های متداول
امامزاده صالح (ع) کجا است؟
منطقه یک تهران، محله تجریش، ضلع جنوبی غربی میدان تجریش
نزدیک ترین ایستگاه مترو به امامزاده صالح (ع) کدام است؟
ایستگاه آخر (ایستگاه تجریش) خط یک مترو تهران (کهریزک – تجریش)
نسب امامزاده صالح (ع) چیست؟
امامزاده صالح (ع) فرزند امام موسی کاظم (ع) و برادر امام رضا (ع) می باشد.
دیدنی های اطراف امامزاده صالح (ع) کدام اند؟
بازار تجریش، باغ فردوس، موزه زمان، مجموعه کاخ سعد آباد، موزه موسیقی و دربند.