آرامگاه صائب تبریزی اصفهان

شهر اصفهان، با داشتن آثار مشهور جهانی مانند میدان نقش جهان، همواره محبوب گردشگران داخلی و خارجی بوده است. در کنار جاذبه های شهرت یافته این شهر، مکان های دیدنی دیگری نیز وجود دارد که بازدید از آن ها در طول سفر به اصفهان، چندان هم خالی از لطف نیست. آرامگاه صائب تبریزی با بنایی با شکوه در مرکز شهر اصفهان قرار دارد. این آرامگاه مدفن یکی از مشهور ترین شعرای ایران می باشد.

با من بیا در ادامه تصمیم به معرفی آرامگاه صائب تبریزی اصفهان دارد. هم چنین تاریخچه و معماری این بنا ارزشمند تاریخی را برای شما مورد بررسی قرار می دهد. با ما همراه باشید.

معرفی آرامگاه صائب تبریزی شهر اصفهان

ایران زمین زادگاه شاعران و نویسندگان به نامی می باشد که اغلب آن ها از شهرت جهانی برخوردار شده اند و آثار زیبای آن ها روح انسان را جلا می دهد. یکی از این شعرای برجسته صائب تبریزی نام داد که آرامگاه او از دیدنی های شهر اصفهان محسوب می شود.

صائب تبریزی با شمار زیادی از اشعار، روزگاری به عنوان ملک الشعرای دربار شناخته می شد. پس از مرگ او، مدت ها قبر وی ناشناخته باقی ماند و در نهایت در قرن اخیر، کشف و بنای زیبایی برای آن ساخته شد.

آرامگاه صائب تبریزی که قدمت آن به دوران پهلوی باز می گردد، در تاریخ 20 بهمن ماه سال 1355 با شماره ثبت 1332 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

آرامگاه صائب تبریزی کجا است؟

آرامگاه صائب تبریزی در میان خیابانی به نام صائب و در باغ تکیه واقع شده است. برای دسترسی می توانید در ایستگاه مترو میدان انقلاب پیاده شوید و باقی مسیر را با استفاده از تاکسی طی کنید.

هم چنین در ابتدا خیابان صائب، واقع در خیابان بهشتی، ایستگاه اتوبوس تندرو (بی آر تی) قرار دارد که با پیاده روی کوتاه می توانید خود را به آرامگاه صائب تبریزی برسانید.

صائب تبریزی چه کسی بود؟

میرزا محمد علی، متخلص به صائب تبریزی و معروف به میرزا صائبا، از غزل سرایان بزرگ و برجسته قرن یازدهم هجری و دوران صفویان می باشد که در سال 1016 هجری قمری در تبریز دیده به جهان گشود. خانواده صائب از جمله خانواده های پر شماری بودند که به دستور شاه عباس اول مجبور به ترک تبریز و سکونت در شهر اصفهان شدند. خانواده هایی که به تبارزه (تبریزی ها) اصفهانی شهرت پیدا کرده بودند.

صائب از همان ابتدای نوجوانی و سکونت در شهر اصفهان، به تحصیل علم پرداخت. در سن بلوغ به مکه سفر کرد و پس از بازگشت به مشهد رفت در سال 1034 هجری قمری، از شهر اصفهان به هندوستان سفر نمود. سپس عازم هرات و کابل شد.

حکمران کابل، خواجه احسن الله مشهور به ظفر خان که خود شاعر و ادیب بود، از حضور صائب استقبال نمود. صائب در سال 1042 هجری قمری به ایران بازگشت و در شهر اصفهان اقامت گزید. آن زمان حاکم شهر اصفهان، شاه عباس دوم بود و به صائب مقام ملک الشعرایی را عطا نمود و از آن زمان بین شاعران ایران، هند و عثمانی زبانزد شد.

صائب پس از درگذشت شاه عباس و روی کار آمدن شاه سلیمان، به دلیل بی توجهی و بی مهری شاه از دربار بیرون آمد و در باغ خود ساکن شد. این شاعر برجسته پس از 70 سال زندگی (در برخی روایات کمی بیش تر) در سال 1086 و یا 1087 هجری قمری در شهر اصفهان درگذشت و در باغ شخصی خود به نام تکیه، به خاک سپرده شد.

صائب تبریزی از جمله شعرایی می باشد که شمار اشعار وی به بیش از 60 تا 120 هزار بیت می رسد. به همین دلیل به آن ها کثیر الشعر می گویند. سبکی که او آن را به تکامل رساند و در اشعارش از آن استفاده نمود. قرن ها پس از او به نام سبک هندی شناخته شد صائب را شاعر تک بیت ها نیز می نامند. وی پیش از دیگران اسلوب معادله را در اشعارش مورد استفاده قرار داد.

آثار صائب به جز چند هزار بیت قصیده، مثنوی کوتاهی به نام قندهار نامه و دو سه قطعه، مابقی به صورت غزل می باشند. صائب تبریزی غزل هایی را به زبان ترکی آذربایجانی نیز دارد و دیوان او به صورت مکرر در ایران و هندوستان به چاپ رسیده است.

در ادامه چند بیتی از آثار صائب را می خوانیم:

گندم چو پاک پشت خورد زخم آسیا	پاکان ستم ز جور فلک بیش تر کشند
در تماشاگاه دوران می پراند بیش تر	همچو کاغذ باد گردون هر سبک مغزی که بافت
اشک کباب موجب طغیان آتش است	اظهار عجز نزد ستم پیشه ابلهی است
چه غم ز موی شکافان خرده بین دارم	به فکر معنی نازک چو مو شدن باریک
صائب غریب و بی کس و بی یار می شوی	پر در مقام تجربت دوستان مباش

بررسی تاریخچه آرامگاه صائب تبریزی

داستانی جالب در مورد کشف آرامگاه صائب تبریزی وجود دارد. گفته می شود قبر این شاعر نامی در زمان پهلوی کشف شد و تا آن زمان این قبر و باغ در اجاره تاجر عمده فروشی میوه بود. این تاجر باغ را از اداره اوقاف شهر اصفهان اجاره نموده بود و حتی پس از کشف، اجازه بازدید از قبر و باغ را به دیگران نمی داد.

سرانجام عباس بهشتیان، از دوستداران میراث فرهنگی در اصفهان، نامه ای به روزنامه چهلستون اصفهان می نویسد و خواستار رسیدگی به این وضعیت می شود. وی از اداره اوقاف می خواهد تا باغ را اجاره ندهد و در پایان نیز درخواستی از استاندار آن زمان شهر اصفهان مبنی بر بازسازی آن محل داشت.

مسئولیت طراحی نقشه بنا با استاد حسین معارفی اصفهانی بود که آن را به تهران فرستاد. آن نقشه با نظر مهندسی محسن فروغی، فرزند ذکاالملک، تکمیل شد و پس از چهار سال، ساختمان آرامگاه صائب تبریزی در سال 1346 به اتمام رسید.

برای این بنا با شکوه، حدود هفصد هزار تومان هزینه گردید که یک هشتم آن را اصفهانیان علاقه مند اهدا نمودند. باقی این مبلغ از سوی انجمن ملی پرداخت شد. مقرر بود که افتتاح آرامگاه صائب تبریزی مقارن با تشکیل کنگره باستان شناسی (اردیبهشت 1347) انجام پذیرد. اما بدون هیچ دلیل مشخصی، تا نیمه مهر ماه سال 1347 به تعویق افتاد.

بررسی معماری آرامگاه صائب تبریزی اصفهان

معماری آرامگاه صائب تبریزی از معماری دوران صفویان الهام گرفته شده است. ایوان بلند آن با ابعاد 14.20 در 6 در 8 متر، از 10 پله سنگی سراسری برخوردار شده است. روی سر ستون ها، قوس های جناغی به چشم می خورد. همین طور زیر سقف آن آیینه کاری چشم نوازی صورت گرفته است. در گوشه و کنار آرامگاه نیز می توان اشعار این شاعر برجسته را مشاهده نمود.

سنگ مزار صائب، سنگ مرمر یکپارچه بزدی می باشد که سنگ مزار قدیمی را در وسط آن جا سازی نموده اند. سنگ اصلی مزار که دو نیم شده است، کتیبه ای از یک مطلع و یک غزل از صائب به خط محمد صالح، خوشنویس عصر صفوی را دارا می باشد. در مقابل ایوان آرامگاه صائب تبریزی، حوض و آب نمایی مانند عمارت چهلستون به چشم میخ ورد و در بالای آن نیز دو قبر دیگر وجود دارد که یکی از آن ها متعلق به پسر صائب و دیگری متعلق به نوه اش می باشد.

بازدید از آرامگاه صائب تبریزی

در هر ساعت از شبانه روز می توانید از آرامگاه صائب تبریزی در شهر اصفهان دیدن کنید و بازدید از آن هیچ هزینه ای در بر ندارد. روز ها زمان بهتری برای مشاهده جزییات بیش تر و ثبت عکس های متنوع تر می باشد و شب ها نیز باغ و آرامگاه جلوه ای دیگر به خود می گیرند.

در صورتی که اطلاعات بیش تری در مورد آرامگاه صائب تبریزی اصفهان دارید، می توانید آن را با سایر کاربران با من بیا در انتهای این مطلب به اشتراک گذارید.