«ژئو پارک ارس» ۸ ماه پس از بررسی پرونده ثبت جهانی در شورای عالی شبکه جهانی یونسکو و دریافت رأی اکثریت اعضای شورا، کارت سبز یونسکو را گرفته و ثبت جهانی آن تنفیذ شد. ارس در حالی به عنوان ژئو پارک جهانی ثبت شده و به دنیا معرفی می شود که پیش تر قشم و طبس رأی مثبت شورای عالی ژئو پارک های جهانی یونسکو را دریافت کرده و ثبت جهانی شده اند.
به گزارش با من بیا، روزنامه «ایران» نوشت: مجید کیانی، مدیر عامل سازمان منطقه آزاد ارس، ثبت جهانی ژئو پارک ارس را سر آغازی برای تحول گردشگری در منطقه و آشنایی بیش تر مردم دنیا با جاذبه های تاریخی، فرهنگی و زمین شناختی ارس دانسته و آن را مقدمه ای برای افزایش ورود گردشگران داخلی و خارجی به منطقه و توسعه زیرساخت ها معرفی می کند.
پدیده «پرمین تریاس»
ژئو پارک ارس واقع در استان آذربایجان شرقی و در منتهی الیه شمالی آن در محدوده منطقه آزاد ارس واقع شده و محدوده آن بر گستره شهرستان جلفا منطبق است. پدیده «پرمین تریاس» که گذر ۲۵۰ میلیون ساله زمین را در یک سنگ نشان می دهد مهم ترین ویژگی ژئو پارک ارس است که جزو آثار کم نظیر در جهان محسوب می شود. این در حالی است که ثبت و حفظ ژئو پارک ها در فهرست یونسکو کاری دشوار و طولانی بوده و یک ژئو پارک در صورت موفقیت، می تواند باعث فقر زدایی منطقه ای با رونق مشاغل مرتبط با گردشگری، حفظ طبیعت و ارتقای فرهنگی و علمی افراد محلی و گردشگران شود.
معرفی ۲۴ ژئو سایت
ثبت جهانی ارس در حالی از سوی یونسکو تنفیذ می شود که پیش تر «فاطمه منیری» مدیر ژئو پارک ارس به «ایران» گفته بود که ما در حال حاضر ۳۰ ژئو سایت داریم. البته در پرونده کنونی ۲۴ ژئو سایت به یونسکو ارسال شده است. در حقیقت همه گیری کرونا، فرصت افزایش تعداد سایت ها را به ما ارائه داده و توانستیم در این مدت، تعداد سایت ها را افزایش دهیم. پیش از ورود ارزیابان یونسکو، کار های عمرانی ۸ ژئو سایت به پایان رسیده و برای ۱۴ ژئو پارک، تابلو تفسیر، راهنما و… نصب شده است. برای بقیه ژئو پارک ها نیز به دلیل توپوگرافی در محدوده منطقه حفاظت شده نیاز به کار های عمرانی وجود ندارد؛ اما در مکان هایی که اولویت داشت، تابلو تفسیر و معرفی ژئو سایت از لحاظ فرهنگی و زمین شناختی، نصب شده است.
به گفته مدیر ژئو پارک ارس، دور تا دور شهرستان با مساحتی بالغ بر ۱۶۷۲ کیلو متر، جزو ژئو پارک محسوب شده و تمام ژئو سایت های معرفی شده دارای میراث زمین‌شناسی در حد بین المللی است. با توجه به این که این پروژه به صورت جدی از سال ۱۳۹۶ کلید خورده، بیش ترین نقش توانمند سازی جوامع محلی فرهنگی بوده است؛ حتی همه آثار تاریخی توسط سازمان منطقه آزاد ارس نیز مرمت و مدیریت آن ها طبق قرارداد هایی به انجمن ها و تشکل های مردم نهاد واگذار شده، زیرا از نگاه ما نقش مردم بسیار مهم است.
حفاظت از میراث زمین شناختی
«علیرضا امری کاظمی» مشاور پیشین ژئو پارک طبس و ارس نیز پیش تر به «ایران» گفته بود که هدف اولیه از ایجاد ژئو پارک ها در منطقه، حفاظت از گونه های مختلف میراث، به ویژه میراث زمین شناختی است. طبق گفته او، ژئو پارک ها مشخصاً به حفاظت از میراث زمین شناختی منطقه در کنار حفاظت از انواع دیگر میراث نظیر طبیعی و تاریخی و ناملموس می پردازند. امری کاظمی، هدف از تأسیس ژئو پارک ها را بهره وری پایدار و حفاظت از گونه های میراث به ویژه میراث زمین شناختی با مشارکت جامعه محلی دانسته و می گوید: ژئو پارک ها به توسعه اقتصادی جامعه محلی از طریق ژئوتوریسم منجر شده و گونه ای جدید از گردشگری را در منطقه ترویج می دهند. در همین راستا نیز گردشگران به تماشا و بازدید از جاذبه های زمین شناختی منطقه می پردازند. این مناطق هم چنین جامعه محلی را از طریق ارائه آموزش های مختلف درگیر کرده و آمادگی هایی نظیر نحوه برخورد با گردشگر، ترویج سایت ها و مرتبط کردن محصولات محلی با اهداف ژئو پارک به منظور تثبیت درآمدی پایدار را ایجاد می کنند.
توسعه گردشگری بین المللی
طبق گفته ارزیاب بین المللی ژئو پارک های جهانی یونسکو و مدیر پیشین ژئو پارک قشم، ژئو پارک ها منافع زیادی برای منطقه داشته و ضمن ایجاد شغل های جدید به توسعه و رونق اقتصادی، ارتقای محصولات محلی، درگیر شدن فارغ التحصیلان مختلف دانشگاهی به خصوص رشته های علوم زمین با منطقه و حفاظت از گونه های میراث به خصوص میراث زمین شناختی منجر می شود.
هم چنین چهره کشور را در سطح جهانی به دلیل موفقیت های حاصله در ثبت جهانی ژئو پارک مثبت نشان داده و آن منطقه را به عنوان یک مقصد امن، استاندارد و تأیید شده از سوی یک سازمان جهانی به دنیا معرفی می کند. به این ترتیب گردشگری بین المللی در منطقه توسعه پیدا کرده و همین امر به کسب درآمد برای جامعه میزبان و جامعه محلی منجر خواهد شد. از طرفی ثبت جهانی ژئو پارک، اجازه استفاده از برند و لگوی یونسکو را به عنوان یک برند جهانی معتبر به منطقه اعطا کرده و مزیت های بسیاری را به ارمغان خواهد آورد.
منبع: ایسنا
