مسجد نصیر الملک شیراز

سالانه گردشگران زیادی به شهر شیراز سفر می کنند. یکی از دیدنی های جذاب شهر شیراز، مسجد نصیر الملک می باشد که بازی نور و رنگ در فضای آن هر کسی را از خود بی خود می کند.

سفر به شهر شیراز، زیبایی های منحصر به فرد خود را دارد. این شهر تاریخی زیبا، آثار زیادی را در خود جای داده است که هر کدام با داشتن معماری چشم گیر و شهرت یافته، دل هر گردشگر و توریستی را می برد.

با من بیا در ادامه این مطلب علاوه بر معرفی مسجد نصیر الملک در شهر شیراز، به بررسی تاریخچه و معماری آن نیز پرداخته است. با ما همراه باشید.

معرفی مسجد نصیر الملک شیراز

مسجد نصیر الملک یکی از زیبا ترین مساجد شیراز محسوب می شود که قدمت آن به دوره قاجاریه باز می گردد. این مسجد در محله ای واقع شده است که در گذشته به خانواده قوام تعلق داشته است و تعدادی از آثار تاریخی آن دوران، در آن قرار گرفته اند.

امروزه این مسجد دوست داشتنی که با نام مسجد صورتی شهرت پیدا کرده است، یکی از پر طرفدار ترین اماکن دیدنی شهر شیراز محسوب می شود و از محبوبیت بسیار زیادی در بین گردشگران داخلی و خارجی برخوردار شده است.

مسجد نصیر الملک کجا است؟

مسجد نصیر الملک در محله گود عربان و خیابان لطفعلی خان زند واقع شده است. برای دسترسی به این مکان می توانید از وسایل نقلیه عمومی و یا خودرو شخصی استفاده نمایید. نزدیک ترین ایستگاه مترو به این مسجد، ایستگاه ولیعصر می باشد که با آن حدود 1.5 کیلو متر فاصله دارد.

می توانید این مسافت را با تاکسی و یا پای پیاده طی نمایید. در صورتی که قصد بازدید از مسجد نصیر الملک را با اتوبوس دارید، اتوبوس های پایانه ولیعصر – پایانه نمازی را سوار و در ایستگاه چهارراه مشیر پیاده شوید. هم چنین در صورتی که با خودرو شخصی به دیدن این مسجد زیبا می روید، پارکینگ های استقلال، فرهنگ و طالقانی در خیابان پیروزی و فاصله پنج دقیقه ای از مقصد واقع شده اند که می توانید از آن ها به منظور پارک خودرو استفاده نمایید.

بررسی تاریخچه مسجد نصیر الملک شهر شیراز

مسجد نصیر الملک شهر شیراز به دستور یکی از بزرگان سلسله قاجار به نام میرزا حسن ملقب به نصیر الملک ساخته شده است. معماری مسجد کار محمد حسن معمار بوده است. مدت ساخت بنا حدود 12 سال، از سال 1293 تا 1305 هجری قمری به طول انجامیده است.

زیر بنای مسجد نصیر الملک، معادل 2212 متر مربع می باشد و مساحت آن 2980 متر مربع است. مرمت، حفظ و نگهداری این بنای زیبا و با شکوه و ارزشمند، با رعایت استاندارد های بین المللی مرمت آثار تاریخی، از سال ها پیش توسط موقوفه نصیر الملک به تولیت آقای محمود قوام و مدیریت آقای مهندسی کوروش جاویدی پارسی جانی آغاز شد و تا به امروز ادامه پیدا کرده است.

در کتاب فارسنامه ناصری می توان اشاره هایی که به مسجد نصیر الملک شده است را مشاهده نمود:

« در استحکام بنیان و سنگ ازاره و ستون های سنگی، شبستان و دریاچه (حوض) و صحن، مانند مسجد مشیر الملک و بلکه اندکی بزرگ تر است و بعضی تصرفات تازه در آن افزوده که بر محاسن آن افزوده است.»

در کتاب آثار العجم نیز به این مسجد اشاره و فضا های آن توصیف شده اند. جالب است بدانید که مسجد نصیر الملک در سال 1358 توسط انجمن آثار ملی و باستان شناسی ایران به شماره 396 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

بررسی معماری مسجد نصیر الملک شیراز

مسجد نصیر الملک شهر شیراز از یک صحن وسیع که در شمال مسجد واقع شده، برخوردار شده است. این مجموعه ارزشمند چندین بخش مختلف را در خود جای داده است که هر کدام به تنهایی هنر معماری را در آن دوران به نمایش گذاشته اند. در ادامه یک به یک این بخش ها را به صورت کامل مورد بررسی قرار داده ایم.

سردر ورودی مسجد نصیر الملک

درب ورودی از یک طاق نمای بزرگ برخوردار شده است که سقف آن را با کاشی های هفت رنگ تزیین نموده اند. ازاره طاق نمای آن از سنگ گندمک می باشد و طاق نمای ورودی آن مقرنس کاری زیبایی از کاشی هفت رنگ دارد.

درب های ورودی این مسجد، شامل دو درب بزرگ چوبی می شود که در بالای آن روی سنگ مرمر شعری از شوریده شیرازی به مناسبت سازنده مسجد و سال اتمام آن به چشم می خورد.

شبستان غربی مسجد نصیر الملک

مسجد از دو شبستان شرقی و غربی تشکیل شده است که هر دو شبستان بر خلاف معمول، به خاطر جهت گیری ساختمان قبله در امتداد محور قبله واقع شده اند. شبستان غربی از پوشش آجری ساخته شده است و بیش تر بر روی آن کار شده و زیبا تر خود نمایی می کند. طاق این شبستان بر روی ستون های سنگی با طرح مارپیچ می باشد. این ستون ها در دو ردیف 6 تایی و به تعداد دوازده عدد به نیت دوازده امام قرار گرفته است.

هم چنین این شبستان هفت درگاه را در خود جای داده است که با هفت درب چوبی و شیشه های رنگارنگ، آن را به صحن مسجد ارتباط می دهد. از این شبستان به عنوان شبستان زمستانه استفاده می شده است.

در جلوی این شبستان ایوانی به عرض 6 متر به چشم می خورد که به وسیله هشت طاق نما از حیاط جدا شده است و از هفت جرز آجری تشکیل شده است. روی این جرز ها و درب پیشانی طاق نما ها آیات قرآنی و نقش های گل و بوته کاشی کاری شده خود نمایی می کنند.

شبستان شرقی مسجد نصیر الملک

سنگ تراشی و تزیین شبستان شرقی، از مسجد وکیل و مسجد مشیر شیراز الهام گرفته شده است و برای ساخت آن از سنگ گندمک یکپارچه استفاده کرده اند. طاق و دیوار های شبستان با کاشی کاری های زیبا تزیین شده اند و آسمانه آن را با نقش هایی چون گل و بوته، نقوش اسلیمی و چند آیه از آیات قرآن به خط ثلث عالی آراسته اند.

کف شبستان با کاشی های فیروزه ای تزیین شده اند و سنگ کف محراب آن که از کف شبستان پایین تر قرار گرفته است، از جنس مرمر می باشد. عرقچین های بین تویزه های شبستان خیز کمی دارد. این شبستان در واقع به عنوان شبستان تابستانه مورد استفاده قرار می گرفته است.

در این شبستان دربی وجود دارد که به یک چاه آب باز می شود. به این راهرو چاه گاو و یا گاورو نیز گفته می شود. همین طور در این مکان یک حوضچه و یک دالان در نظر گرفته شده است. شبستان شرقی هم اکنون تبدیل به موزه اوقاف شده است. در دالان شمالی سنگ نوشته هایی به چشم می خورند که شعر زیر با خط نستعلیق زیبایی بر روی آن خود نمایی می کند:

غرض نقشی است کز ما باز ماند که هستی را نمی بینم بقایی

مگار صاحبدلی روزی به رحمت کند در حق استادان دعایی

در پایان نام محمد حسن معمار و استاد محمد رضا کاشی پز که از معماران و سازندگان بنا بوده اند و نیز تاریخ شروع آن در سال 1293 هجری قمری و پایان آن در سال 1305 هجری قمری به چشم می خورد.

طاق مروارید

مسجد نصیر الملک از دو ایوان شمالی و جنوبی نیز برخوردار شده است که هیچ یک شبیه دیگری نمی باشد. ایوان شمالی بسیار زیبا تر از ایوان جنوبی ساخته شده است. این ایوان از سه نیم طاق در سه طرف تشکیل شده است و از سمت چهارم به صحن راه پیدا کرده است. طاق میانی، طاقی بلند می باشد که به طاق مروارید شهرت پیدا دارد.

بر روی دیوار های این طاق آیات قرآنی و احادیث نوشته شده است و در سمت چپ آن نیز تاریخ 1299 هجری قمری به چشم می خورد. هم چنین این ایوان از چهار غرفه برخوردار شده است و سقف مبانی آن با مقرنس کاری و کاسه سازی پنج کاسه تزیین شده است. در لا به لای آجر های بدنه این طاق چوب هایی به منظور جلوگیری از زلزله استفاده شده است.

ساعات بازدید و هزینه بلیط مسجد نصیر الملک شهر شیراز

ساعات بازدید مسجد نصیر الملک در دو نیمه سال متفاوت می باشد. در نیمه اول سال می توانید بین ساعات 8 تا 17 از این مسجد بازدید کنید و در نیمه دوم سال از ساعت 7 تا 16.30 امکان بازدید از مسجد نصیر الملک وجود دارد.

این مجموعه در روز های اربعین، تاسوعا و عاشورا، شهادت امام علی (ع)، رحلت پیامبر (ص)، رحلت امام خمینی (ره) و شهادت امام جعفر صادق (ع) تعطیل می باشد. مسجد نصیر الملک امروزه بیش تر به عنوان مسجد – موزه فعالیت دارد و بهای بلیط آن برای گردشگران خارجی و داخلی متفاوت می باشد. همین طور امکان اقامه نماز به صورت انفرادی در این مسجد وجود دارد.

بهترین زمان بازدید از مسجد نصیر الملک شهر شیراز

بهترین زمان بازدید از مسجد نصیر الملک و تماشای بازی نور و رنگ از ساعت 8 تا 10 می باشد. در این فاصله زمانی می توانید بهترین عکس ها را از شبستان دوست داشتنی مسجد ثبت نمایید.

در صورتی که اطلاعات بیش تری در مورد مسجد نصیر الملک شیراز دارید، می توانید آن را با سایر کاربران با من بیا در انتهای این مطلب به اشتراک بگذارید.

پرسش های متداول

مسجد نصیر الملک کجا است؟

مسجد نصیر الملک در محله گود عربان و خیابان لطفعلی خان زند واقع شده است.

بهترین زمان بازدید از مسجد نصیر الملک چه ساعتی است؟

بهترین زمان بازدید از مسجد نصیر الملک شیراز و تماشای بازی نور و رنگ از ساعت 8 تا 10 می باشد.

ساعات بازدید از مسجد نصیر الملک چه وقت است؟

ساعات بازدید مسجد نصیر الملک در دو نیمه سال متفاوت می باشد. در نیمه اول سال می‌ توانید بین ساعات ۸ تا ۱۷ از مسجد بازدید کنید و در نیمه دوم سال از ساعت ۷ تا ۱۶:۳۰. این مجموعه در روز های اربعین، تاسوعا و عاشورا، شهادت امام علی (ع)، رحلت پیامبر (ص)، رحلت امام خمینی (ره) و شهادت امام جعفر صادق (ع) تعطیل می باشد.