فعالان گردشگری استان مرکزی از دولت چه می خواهند؟
استان مرکزی با موقعیت جغرافیایی ویژه و ظرفیت های عظیم صنعتی و کشاورزی، از مهم ترین استان های کشور به شمار می رود، اما گذشته از شهرت صنعت و کشاورزی، این استان به لحاظ میراث فرهنگی و گردشگری نیز ظرفیت های بکری در اختیار دارد که قطعا می تواند اقتصاد استان را متحول کند و حالا که در آستانه سفر رئیس جمهور به استان هستیم پرداختن به آن چه در این حوزه، از این سفر انتظار می رود نه تنها خالی از فایده نیست، که ضروری است.
گردشگری پتانسیل کم تر شناخته شده استان مرکزی است که باعث شده است و شاید همین مسئله است که باعث شده در سال های اخیر بر روی ظرفیت گردشگری استان مانور بیشتری داده شود و این نگاه که استان مرکزی هم می تواند مقصد بسیاری از گردشگران باشد در واقع از سال ۱۳۹۸ جان تازه ای گرفت.
آبان ماه ۱۳۹۷ بود که علیرضا ایزدی مدیرکل وقت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان مرکزی موضوع ارائه تصویر جدید و پوست اندازی استان مرکزی را مطرح کرد.
از نظر ایزدی استان مرکزی در کنار همه جاذبه های طبیعی بکر، جاذبه های تاریخی که ظرفیت تبدیل شدن این استان به عنوان مقصد جدید گردشگری را فراهم می کند، را دارد و از آن جاک ه استانی صنعتی است، حداقل می تواند در حوزه توریسم صنعتی به قطب گردشگری کشور بدل شود.
در طول سه تا چهار سال اخیر، اقداماتی برای توسعه زیر ساخت های گردشگری استان به انجام رسید، اما درست در دورانی که رویکرد های جدید برای حوزه گردشگری در استان مرکزی مطرح شد، کرونا آمد و عملا گردشگری برای بیش از دو سال به کما رفت و متاسفانه این شرایط ضربه سنگینی به این صنعت زد.
حدود سه ماه است که سایه کرونا قدری سبک شده و صنعت گردشگری قدری جان گرفته است، اما تعطیلی دو ساله گردشگری در کشور و استان مرکزی چنان آسیب و خسارتی به همراه داشته که شاید این صنعت به این زودی ها قد علم نکند و مسلما حمایت های دولتی از این صنعت می تواند، پروسه جبران خسارت ها را تسهیل کند، اما چگونه؟
استان مرکزی به زودی میزبان دولت سیزدهم خواهد بود و انتظار می رود که دولتمردان با دستی پر به استان وارد شوند و قطعا در این بین فعالان گردشگری که دو سال سخت را پشت سر گذاشته اند، توقعی بیش تر دارند.
تسهیل در روند ورود و خروج تور های گردشگری از مرز های زمینی
رئیس انجمن صنفی و حرفه ای راهنمایان گردشگری استان مرکزی در گفت و گو با گزارشگر با من بیا با اشاره به این که در شرایط کنونی، راهنمایان گردشگری خواستار معافیت از پرداخت عوارض خروج از کشور هستند، افزود: پرداخت دلاری نرخ پرواز اتباع خارجی، ادامه دار بودن و قاطعیت در بیمه راهنمایان گردشگری و تسهیل در روند ورود و خروج تور های گردشگری از مرزهای زمینی از جمله موارد مورد درخواست راهنمایان گردشگری است.
مجید رشیدی با تاکید بر سرمایه گذاری در زیر ساخت های گردشگری کشور و استان و تغییر رویه در سیاست های کلی، گفت: متاسفانه تمرکز خدمات در حوزه جاذبه های گردشگری وجود ندارد، به عنوان مثال در منطقه استقرار سنگ نگاره های باستانی تیمره خمین و دلیجان با قدمتی چند هزار ساله، حداقل امکانات رفاهی برای گردشگران نیز وجود ندارد.
وی افزود: در همین منطقه تیمره فاصله اقامتگاه ها تا سایت بازدید زیاد است، سرویس بهداشتی در منطقه و کانکس های راهنمای مسافر در منطقه بازدید وجود ندارد و البته نواقص بسیار دیگری وجود دارد و متاسفانه این شرایط را می توان به دیگر سایت های گردشگری استان نیز تعمیم داد.
رشیدی یکی از ابزار های توسعه گردشگری را تبلیغات تلویزیونی و معرفی جاذبه های استان در شبکه های ملی و سینمای خانگی دانست و افزود: مسلما این اقدام کمک بزرگی به معرفی این اماکن به مردم و جذب مسافران و گردشگران به استان می کند، هم چنین میزبانی جشنواره های ملی و بین المللی گردشگری در استان نیز می تواند در معرفی استان به عنوان مقصد گردشگری بسیار اثربخش باشد.
کرونا کوتاه آمد، چالش های صنعت گردشگری، نه!
یکی از فعالان گردشگری استان مرکزی نیز در خصوص مطالبات فعالان این عرصه از سفر دولت به استان گفت: صنعت گردشگری دو سال به صورت کامل تعطیل بود و هیچ سفر داخلی و خارجی انجام نشد و این امر خسارات بسیاری را رقم زد. در ماه های اخیر این صنعت مجددا کلید خورده است، اما با افزایش قیمت ها رو به رو شدیم هر چند که علی رغم این افزایش ها مردم هم چنان تشنه سفر هستند و این گرانی را پذیرفتند.
مهدیار مددی تصریح کرد: پس از این تنگنا ها و بیکاری دو ساله، امروز برای برگزاری یک تور با چالش هایی چون عدم برگزاری تور های مختلط رو به رو هستیم در حالی که برگزار کننده تور، به الزامات این کار واقف است.
وی با بیان این که در برخی از مقاصد گردشگری مانند گیلان به شدت با چالش رو به رو هستیم و با وجود آن که مجوز از میراث فرهنگی دریافت شده است، هر تور با ورود به این استان بازرسی و وسایل مسافرین بررسی می شود و حتی برخی از تور ها را بر می گردانند، گفت: برگزار کننده یک تور علاوه بر استرس سلامت مسافر در طول سفر، باید استرس های این چنینی اعم از بازرسی ها و حتی برگشت تور را متحمل شود در حالی که پس از دو سال تعطیلی گردشگری، این برخوردهای واقعا رنج آور است.
هزینه حمل و نقل ۳۵ درصد بالا رفت
مددی با اشاره به این که گاهی تور های غیر مجاز برای تور های مجاز، راهنمایان گردشگری و برگزار کنندگان تور نیز مشکل آفرین هستند، افزود: به محض برگزاری یک سفر خارج از عرف توسط تور های غیر مجاز، تور های مجاز استنتاق می شوند و حتی نسبت به تبلیغ در صفحات مجازی نیز برخورد می شود در حالی که استفاده از این فضا، یکی از بهترین امکانات برای تبلیغ و جذب گردشگر و مسافر است.
وی با اشاره به افزایش ۳۵ درصدی قیمت حمل و نقل در ماه گذشته، گفت: این افزایش قیمت درست در زمان گذر از دوران کرونا و کلید خوردن مجدد گردشگری و سفر ها غیرقابل پذیرش است، به عنوان مثال برای برگزاری یک سفر، حدود ۱۰ تا ۱۲ میلیون تومان هزینه حمل و نقل و اتوبوس نیاز است، با تقسیم این رقم بین مسافران، در واقع هر نفر حدود ۴۰۰ هزار تومان فقط هزینه حمل و نقل پرداخت می کند.
این فعال گردشگری با تاکید بر لزوم فراهم بودن زیر ساخت های رفاهی برای برگزاری یک سفر، بیان کرد: مهمترین و اولیه ترین زیرساخت، سرویس بهداشتی است، اما بسیاری از مقاصد گردشگری امروز در این حوزه وضعیت خوبی ندارند و بخشی از این وضعیت نامناسب به دلیل کرونا است که در طول دو سال اخیر، همه زیرساخت ها بدون توجه به نگهداری آنها دچار تخریب شدند.
هتل ها مشتری ندارند، بالاتر از نرخ، قیمت می دهند
وی با بیان این که متاسفانه زیرساخت های استان مرکزی به شدت ضعیف است، افزود: ساده ترین موضوع در بحث گردشگری راهنما و تابلوست، در شهر اراک در بدو ورود به شهر هیچ تابلویی که گویای جاذبه های گردشگری باشد وجود ندارد و از سرویس بهداشتی هم خبری نیست. متاسفانه نه تنها ورودی شهر وضعیت بدی دارد، شرایط پارک جنگلی هم برای اقامت چندساعته مسافر مناسب نیست.
مددی تصریح کرد: متاسفانه هتل های شهر اراک به دلیل کمبود مشتری و مسافر، بالا تر از قیمت مصوب، هزینه دریافت می کنند و مسلما مسافر و گردشگر این شرایط را نمی پذیرد.
این فعال گردشگری خواستار تسهیل شرایط سفر برای تور های گردشگری شد و گفت: امروز رشد و توسعه گردشگری نیازمند شرایط مناسب است، اگر یک تور وارد اراک شود، در کدام اقامتگاه با قیمت مناسب می تواند ساکن شود؟ متاسفانه یک سرویس بهداشتی مناسب در دسترس نیست و حتی برای گردشگران خارجی نیز سرویس بهداشتی فرنگی وجود ندارد. کمربندی اراک به لحاظ آسفالت وضعیت افتضاحی دارد در حالی که این شهر و این استان شاهراه عبوری غرب به شرق است و … و همه این موارد باعث می شود که این شهر و این استان گردشگری قوی نداشته باشد.
زیرساخت های گردشگری بسیار ضعیف است / بی توجهی به گردشگری داخلی
یکی دیگر از فعالان گردشگری استان مرکزی در خصوص چالش های حوزه گردشگری استان مرکزی بیان کرد: گردشگری شامل سه بخش اجرا (دفاتر مسافرتی)، اسکان(اقامتگاه ها و هتل ها) و زیرساخت است که در دو بخش اول، بخش خصوصی در حال فعالیت است، اما در حوزه زیرساخت ها با چالش های بسیاری رو به رو هستیم.
علی جوکار تصریح کرد: اتوبوس هایی که برای سفر و تور استفاده می شوند اکثرا دارای مشکل هستند چراکه در طول سال های اخیر اتوبوس جدیدی وارد کشور نشده است.
وی با اشاره به این که بخش عمده ای از یک سفر وابسته به راهنمایان گردشگری است که از سال گذشته موضوع بیمه آن ها اجرایی شده و اینکار به عنوان یک شغل مطرح شده و امید است که این روند ادامه یابد، افزود: گردشگری صنعتی پولساز است و گردش مالی بالایی دارد، چین با توسعه گردشگری داخلی، اقتصاد خود را متحول کرد، اما متاسفانه در ایران هیچ توجهی به گردشگری داخلی نمی شود و در بسیاری از مواقع جلوی آن گرفته می شود.
جوکار تصریح کرد: در کنار بی توجهی به گردشگری داخلی و ممانعت هایی که در برخی از استان ها نسبت به ورود تور دارند، برای جذب گردشگر خارجی نیز باید پروسه ای خاص طی شود.
اراک صنعتی است، اما گردشگری صنعتی ندارد / گرفتار بروکراسی اداری هستیم
وی در خصوص زیرساخت های گردشگری استان اظهار کرد: استان مرکزی پتانسیل های بسیاری دارد، به عنوان مثال شهر اراک سومین شهر صنعتی کشور است، اما تا امروز در حوزه گردشگری صنعتی در این شهر کاری صورت نگرفته است.
این فعال گردشگری با بیان این که متاسفانه بروکراسی اداری مانع توسعه گردشگری در استان شده است، گفت: به شخصه دو سال درگیر امور اداری جهت اخذ مجوز بند ب برای اجرای تور بودم. این پروسه های اداری طاقت فرساست و همین امر رشد گردشگری را به تعویق می اندازد.
وی در خصوص انتظارات خود از دولت تصریح کرد: همه ما به مشکلات دولت واقفیم و می دانیم که شاید به لحاظ اعتباری خیلی نتواند به حوزه گردشگری کمکی کند، اما قطعا در تسهیل امور برای ورود بخش خصوصی به حوزه گردشگری می تواند تاثیرگذار باشد و حتی در بحث اخذ مالیات باید حمایت ویژه ای از فعالان این صنعت داشته باشد.
جوکار با اشاره به احداث حدود ۲۰ اقامتگاه بومگردی در طول سه سال اخیر بیان کرد: دولت برای این اقامتگاه به عنوان یک سازه تسهیلات پرداخت می کند، اما در مقابل، برای جذب گردشگر خارجی هیچ هزینه ای نمی کند و عملا این پروسه ناقص انجام می گیرد.
وضعیت راه و اقامتگاه های استان مناسب است
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان مرکزی نیز در گفت و گو با خبرنگار با من بیا، در خصوص چالش های موجود در حوزه گردشگری استان بیان کرد: یکی از نیاز های حوزه گردشگری، ارائه تسهیلات با نرخ سود کم است، اما عموما طرح گردشگری توسط بانک ها پذیرفته نمی شود و حتی در صورت پذیرش، خود طرح به عنوان وثیقه مورد قبول نیست.
سید حسن حسینی عوارض تغییر کاربری طرح های گردشگری و اخذ کمیسیون ماده ١٠١ شهرداری را از دیگر چالش های موجود برشمرد و گفت: دستگاه های اجرایی برای صدور مجوز ها همکاری لازم را ندارند و طولانی بودن اخذ مجوز ها به مشکلی در حوزه گردشگری بدل شده است.
وی در خصوص وضعیت زیرساخت های گردشگری استان بیان کرد: وضعیت راه های استان مناسب و تعداد اقامتگاه ها در حال حاضر پاسخگوی نیاز مسافران است، اما مسلما برای توسعه صنعت گردشگری باید تسهیلات با نرخ سود پایین و کمک های زیر ساختی برای پروژه های با پیشرفت بالا جهت تکمیل و راه اندازی انجام گیرد.
لزوم تغییرات موارد قانونی در خصوص سرمایه گذاری بخش خصوصی
حسینی بیمه شدن و پرداخت تسهیلات را از جمله نیاز های راهنمایان گردشگری دانست و افزود: راهنمایان نسبت به بروکراسی اداری گلایه دارند ولی باید گفت که پروسه صدور تمام مجوز ها از طریق سامانه صورت میگیرد و بروکراسی خیلی دست و پا گیر نیست.
معاون گردشگری استان مرکزی طرح موضوع اعتبارات مورد نیاز جهت زیر ساخت و تکمیل پروژه ها و جاذبه های تاریخی گردشگری و صنایع دستی، لزوم حمایت های دولتی جهت فعالین گردشگری و صنایع دستی و تغییرات موارد قانونی در خصوص سرمایه گذاری بخش خصوصی را از جمله مطالباتی دانست که حتما در سفر ریاست جمهوری به استان مرکزی مطرح می شود.
پس از گذشت حدود چهار سال از طرح “تبدیل شدن استان مرکزی به مقصد جدید گردشگری”، هنوز اتفاقی در این عرصه در استان نیفتاده است. از طرفی وزیر میراث فرهنگی از زمان استقرار دولت سیزدهم تا امروز به استان مرکزی سفری نکرده است، بر این اساس امیدواریم که سفر هیات دولت به استان نقطه عطفی برای تحول در حوزه گردشگری استان مرکزی باشد.
منبع: ایسنا